Ülkemizde özellikle Bodrum’un simgesi haline gelen begonvil ağacı peyzaj konusunda en çok kullanılan ve göz alıcı bir görüntü sağlayan bitkidir. Bulunduğu yeri sararak tırmanır ve pespembe bir görsel şölen ortaya çıkartır. Hele de beyaz bir duvar ya da binanın kenarlarına sarıldığı zaman oluşan renk zıtlığı sebebiyle inanılmaz bir güzellik meydana getirir. Boyu 5 metreye kadar ulaşabilen begonvilin bu türünün birçok çeşidi vardır. Tüm çiçekleri göze hitap edici ve hayranlık bırakıcıdır. Çoğu çeşidi soğuğa dayanıksız olan begonvil bitkisi aynı zamanda aşırı sıcakla da arası çok iyi olmayan bir bitkidir.
İlgili Link: Bergamot Nedir
Begonvil’in Tarihçesi
Jeanne Baret isimli bitki uzmanı yardımcısı 1760 yılında üç yıl süren bir yolculuk esnasında Rio de Janeiro bölgesine yakın bir yerde, tepelerde bu bitkiye rastlamış ve gemiye taşımıştır. Botanik konusunda engin bilgiye sahip olan bu kadın erkek kılığına girerek bu gemiye girmeyi başarmıştır. Çünkü o zamanlarda kadınların gemilere alınması yasak olduğundan reddedilmiştir. Philibert Commerson’un kız arkadaşı olan bu bitki uzmanı kadın aynı zamanda erkek kılığına girerek dünyayı turlayan ilk kadın olma konumundadır.
Begonvil İsminin Anlamı
Geminin yolculuk ettiği 2. yılın sonunda bir adaya demir atılmıştır ve burada kadının gerçek kimliği ortaya çıkmıştır. Bu zor durum karşısında sevgilisini kurtarmak isteyen Commerson, geminin subayına bir söz verir. Keşfettikleri bu bitkiye subayın adını vereceklerini ve sonsuza kadar botanik olarak yaşayacağını belirtir. Bu noktada begonvil, aynı zamanda dünyanın çevresini tamamen dolaşan ilk Fransız denizci Louis Antoine de Bougainville’nin adını taşıma özelliğinde olduğundan oldukça anlamlıdır.
İlgili Link: Ihlamur Ağacı Özellikleri
Begonvil Çiçeğinin Ne Gibi Özellikleri Vardır?
Begonvil çiçeğinin vatanı Brezilya’dır ve Nyctaginaceae familyasına ait bir bitkidir. Botanikçiler tarafından dünyada 18 türü olduğu tespit edilmiştir. Begonvilin boyu 7 metreye kadar ulaşabilir ve gövdesi ile dallarında batıcı ve sert olan dikenleri vardır. Hızlı büyür ve bulunan yere sarılır. Genelde ilkbahar döneminde başlayan çiçeklenme eğer kışı ılık geçen bir bölgede yetişiyorsa, kış sonuna kadar bile çiçeklerini dökmez. Ancak kışları soğuk bir bölgede yetişiyorsa iç mekanlarda korunabilir. Begonvil, güneşe ve neme düşkünlüğü ile bilinir. Hem saksı hem de bahçe içerisinde rahatlıkla yetiştirilebilen begonvil bitkisi çok hoş bir görünüme sahiptir.
Begonvil Bitkisi Yetiştirirken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Begonvil bitkisi iyi şekilde drene edilmiş olan, gübre takviyeli, kil ya da kum barındıran kırmızı olan topraklarda çok daha iyi bir gelişme gösterir. Yetiştirildiği toprağın ph seviyesi 6-7 arasında ve nötr olmalıdır. Böylelikle çabucak büyür ve fazlaca çiçeklenir. Begonvil bitkisi eğer, hızlı bir şekilde gelişsin isteniyorsa mutlaka budama yapılmalıdır. Fark edilen yaşlı dalların hemen kesilmesi, begonvil bitkisinin yararın bir davranıştır. Çünkü gövde kalınlaştıkça fazla dal veren begonvilin çiçek miktarında azalma gözlenir. Doğru şekilde yapılan ilkbahar ve sonbahar budama işlemleri mevsiminde açacak olan çiçeklerin kalitesini doğrudan arttırır ve sağlıkla gelişmesini sağlar.
Begonvil’in Saksıda Yetişmesi
Begonvil bitkisi eğer saksıda yetiştirilecekse ve çiçekleriyle yapraklarında dökme gözleniyorsa derhal daha büyük bir saksıya transfer edilmelidir. Ancak değişim gerçekleştirirken köklere zarar verilmemelidir. Begonviller kışın donundan etkilendiği için bitki koruyan örtüler yardımıyla sarılmalı ve soğuktan korunmalıdır. Bol sulandığında çiçeklenmeleri azalır. Toprağın kuruluğuna göre yeterli sulama yapılan begonvil bitkisi bu şekilde sağlıkla büyür. Çiçeklenme döneminde ise özellikle bol sulamadan kaçınılmalıdır. Çelik yöntemi ile çoğaltılması yapılan begonvil bitkisi eski yapraklarını sık sık döken ve kendi kendine yenilenen bir bitkidir. Dikerken dikkat edilmelidir, çünkü gövdesinde ellere batacak şekilde bulunan dikenleri mevcuttur.
Begonvil Bitkisinin Yaprak Özellikleri
Yaprakları sivri uçlara sahip, canlı bir yeşil renkte ve oval görünümlü bir bitkidir. Aslında gösterişli olan sivri uçlu ve oval braketlere sahiptir. Bunlar begonvilin çiçekleri değil de yapraklarıdır. Kırmızı, sarı, beyaz, turuncu renklerde olabilen braketlerin alt kısmında minik ve sarı rengiyle kendini belli eden ve kokusu olmayan çiçekler yer alır. Begonvil, aynı zamanda gelin duvağı olarak da bilinen bir bitkidir. Çoğunlukla Akdeniz ve Ege Bölgesinde görülen begonvil dış mekanda kullanılan bir süs bitkisidir. Bol güneşe hakim yerlerde rahatlıkla yetişebilen ama soğuklara da bir o kadar duyarlı olan narin bir bitki olan begonvil, toprağı gübresiz bırakılmamalıdır.
Begonvil Çiçeğinin Çoğaltılması ve Sahip Olduğu Faydalar
Yetiştirildiği yere görsel şölen izlenimi vererek görenleri kendisine hayran bırakan bir bitki olma özelliği taşıyan begonvil çiçeği, çelik metodu ile çoğaltılır. Aşılama dönemi açısından da Şubat ve Mart ayları uygun zamanlardır. Begonvil bitkisinin odunsu olan dallarından 4 göz olacak şekilde alınan çelikler çoğaltma işlemi sırasında 28 derecede korunmalıdır. Çeliklerin köklenmesi yaklaşık olarak 1 buçuk ayı bulabilir.
Bulunduğu yere huzur ve tazelik katan begonvil bitkisi iç mekanlarda da ortama dinginlik katar. Begonvilin en önemli özelliği hava temizlemesi ve hoş koku yaymasıdır. Süs bitkisi olan begonvil yer aldığı alanda mükemmel bir görsellik sağlar.
Begonvilin Mor ve Kırmızı Olan Türleri
Harika bir görünüme sahip olan begonvil bitkisinin iki çeşidi vardır. İkisi de evde ya da dış mekanlarda tercih edilebilme özelliğine sahiptir. Mor çiçekli olanı ilkbaharda açar ve sonbaharda dahi çiçekler hala üzerinde durur. Dikkat çekici ve değişik mor renk tonuna sahiplik eder. Donlara karşı hassas bir yapısı olan begonvilin soğuk hava ile hiç arası yoktur. Ancak yüksek sıcaklığa dayanıklıdır ve aynı zamanda ışık bitkisi olarak da bilinir. 6 metreye kadar ulaşabilen boyu olan mor begonvil, balkonları örtmede de pek çok kişi tarafından tercih edilir. Diğer türün de tuğla kırmızısı bir renge sahip olan yaprakları vardır.
Begonvil Bitkisinin Peyzajdaki Yeri ve Önemi
Begonvil bitkileri bulunduğu yere sarmaşık gibi sarılarak kaplar. Böylece duvarların kapanması ve hoş bir görüntü elde edilmesi için kullanılır. Evlerin balkon veya teraslarından ya da çatı katlarından aşağı sarkan begonviller inanılmaz bir manzara ortaya çıkartır. Ülkemizde ılıman turistik bölgelerde çokça rastlanan begonvil çiçeği turistler tarafından da ilgi odağı olma özelliğini taşır. Makaslanıp şekillendirilerek çit bitkisi konumunda da kullanılabilir. Özellikle mavi ya da beyaz olan ve taştan yapılmış bina veya duvarlar üzerinde göz alıcı bir güzellik ortaya çıkartır.
Begonvil Bitkisinin Sulama ve Budamasındaki Püf Noktalar
Begonvilin toprağı çok sıcak havalarda kuruma gösterebilir. Bu tarz durumlarda suyun ihmal edilmemesi begonvilin gelişimi açısından önem arz eder. Ancak toprak tamamen kuru hale gelmeden de sulama yapmak begonvilin yararına olmaz. Begonvilin sahip olduğu toprak besleyici açıdan eksik özelliklerdeyse her dört sulama işleminde bir defa olmak üzere bitki besini takviyesi faydalı olur. Bahçede yetiştirilen begonvil bitkisi için bitki besini ya da gübre gibi ihtiyaçlar söz konusu olmaz.
Begonvil budama işlemi ise ilk çiçeklenme sonrası yapılır. İlkbahara ya da sonbahara girerken yapılan budama işlemi begonvil bitkisinin soğuktan etkilenerek ölmesine sebep olabilir. Ancak bodur olan begonvil türlerinde ise budama işlemi kış sonunda yapılır.
