Sosyal Fobi Nedir Neden Olur Belirtileri Nelerdir
Sosyal fobi çevre ile iletişimi içerisine alan özellikle toplumsal durumlarda ortaya çıkan kaygı bozukluğu olarak tanımlanır. Sosyal fobisi olan kişi çevresindeki diğer insanlara karşı küçük düşme korkusu ile karşı karşıya kalır. Diğer bir adı sosyal anskiyete olarak adlandırılan rahatsızlık toplumun büyük kısmında görülmektedir. Kişilerin hayatlarını korku ve endişe ile oldukça fazla etkilemekte ve hayat kalitelerini önemli ölçüde düşürmektedir.
Sosyal fobinin bir takım kendi içerisinde de durumları vardır. Örneğin topluluk önünde konuşma yapma, kendisinden statü olarak yüksekte olan biri ile konuşma gibi hafif biçimleri de bulunmaktadır. Bazılarında ise şiddetli gelişebilir; markete gitmek, evden dışarıya çıkmak, birilerine yol tarifi sormak gibi durumlarda bile aşırı heyecanlanabilmektedirler.
Kendiliğinden ortadan kalkmayan bir rahatsızlık olup, kronik tablo ile seyreder e yalnızca bilişsel davranışçı terapisi ile tedavi sağlamaktadır.
İlgili Link: Anemi Nedir
Sosyal Fobi Neden Olur?
Sosyal fobi bir kaygı bozukluğudur ve buna neden olabilecek tek bir etken söz konusu değildir. Genetik faktörler sosyal fobide etkili olduğu düşünülmektedir. Ayrıca ailede sosyal fobisi olanlar varsa diğer aile fertlerinde de olma olasılığı yüksektir. Bunların dışında beyinde ki korku merkezini yöneten amigdala adında ki bölgenin normalden fazla etkin olması da sosyal fobiye neden olabilir.
Sosyal fobi sıklıkla 13 yaş civarlarında görülmeye başlanır. Çocukluk döneminde yaşanan travmalar ya da dalga geçilme, küçük görülme gibi özgüveni olumsuz etkileyen davranışlarla karşılaşma sosyal fobinin oluşmasına neden olabilmektedir.
Diğer sosyal fobiye neden olan etkenlerse;
- Çocukluk döneminde utangaç olan çocuklar, yetişkin olduklarında sosyal fobi açısından risk altındadırlar.
- Çocuklarını çok fazla kontrol altında tutmaya çalışan baskıcı ebeveynlerin çocukları sosyal fobi açısından risk taşırlar.
- Fiziksel görünüşlerden kaynaklanan sorunlar yaşayanlar.
İlgili Link: Kadınlarda Mantar Neden Olur Tedavisi Nedir
Sosyal Fobi Belirtileri Nelerdir?
Sosyal fobiye eşlik ederek görülen fizyolojik ve psikolojik belirtiler;
- Sinirlilik hali
- Taşikardi
- Korku ve endişe
- Yüz bölgesinde kızarıklık
- Aşırı derecede terleme
- Nefes almada zorluk
- Ağızda kuruluk hissi
- Mide bulantısı ve karın ağrısı
- Görmede bulanıklık
- Baş dönmesi ve bayılma hissi
- Acil şekilde idrarını yapma hissi
- Eller, ayaklar ve seste titreme olması
Sıklıkla sosyal fobisi olan kişiler dışarıdan bakıldığında fark edilebilecek belirtilerin başkaları tarafından fark edilmesinden hem rahatsızlık duyarlar hem de korkarlar. Duyulan bu korku ve endişe sosyal fobi semptomlarını daha da arttırarak kısır bir döngüye girilmesine neden olur. Belirtiler bazen şiddetini oldukça fazla arttırarak kişilerin günlük yaşamlarını kitleyebilir.
Sosyal fobisi olanlar zamanla kendilerini toplumdan soyutlayabilirler, kendilerini çok yalnız ve çaresizlik içersinde görebilirler. Bu tip kişilerin ilişkileri ve hayatları oldukça kısıtlıdır. Çünkü topluluk içersine çıkmaktan veya duygusal ilişki yaşamaktan korkarlar.
Sosyal Fobi Belirtilerini Hangi Durumlar Tetikleyebilir?
- Özellikle toplum içinde kalabalık yerlerde başkası tarafından tanıtılması
- Kalabalık yerlerde eleştiri alınması ya da konunun kendisine gelmesi
- Diğer insanların ilgisini çekmesi
- Yemek yerken izlenmek çok tedirgin eder veya bir iş yaparken izlenmesi
- Resmi ortamlarda konuşmak zorunda kalması
- Mevki sahibi biri ile buluşmak veya onunla konuşmak
- İnsanlarla göz göze gelmek
- Kalabalık önünde konuşma yapmak
- Kalabalık bir ortama sonradan gelerek herkesin dikkatini çekmek
- Topluluk içersinde telefon ile görüşmek
- Dışarıda ki halka açık tuvaletleri kullanmak
İlgili Link: Topuk Dikeni Nedir
Sosyal Fobi Tedavisi
Sosyal fobi tedavisi yapılırken bazı ilaçlardan yardım alınır. Sıklıkla kullanılan ilaçlardan olumlu etkiler alınmaktadır. Bazen sadece ilaç kullanımı işe yaramaz ve destekleyici ve tamamlayıcı olarak psikoterapi ile sonuç alınabilir.
Ancak sadece ilaç kullanıp psikoterapi görmemek uzun vadede işe yaramayarak sosyal fobinin tekrarlamasına neden olabilir. Yapılan araştırmalar göstermiştir ki sadece ilaç tedavisi gören hastalarda kısa vadede dahi istenilen sonuç alınamamıştır. Buda demek oluyor ki ilaç tedavisinin yanında psikoterapi almak en sağlıklı tedavi seçeneği.
Sosyal fobi çevre ile iletişimi içerisine alan özellikle toplumsal durumlarda ortaya çıkan kaygı bozukluğu olarak tanımlanır.